Pomóż zwierzętom przetrwać zimę! – TIK w świetlicy
Wśród licznych akcji promowanych i realizowanych w okresie zimowym, wciąż niewielką przestrzeń zajmuje tematyka potrzeb zwierząt dziko żyjących. Uwrażliwianie na potrzeby zwierząt w tym wymagającym i trudnym dla nich czasie oraz kształtowanie postawy odpowiedzialności za stan środowiska przyrodniczego wpisują się w tak istotny współcześnie aspekt promowania wiedzy i działań podnoszących świadomość ekologiczną.
Zajęcia świetlicowe stanowią duże wyzwanie. Dzieci uczestniczące w nich często są zmęczone po lekcjach lub dopiero przygotowują się do nich. Zmieniający się skład grupy, chęć zabawy z koleżankami i kolegami, potrzeba odpoczynku – to wszystko sprawia, że utrzymanie uwagi i zaangażowania dzieci wymaga atrakcyjnych form realizacji zajęć i relatywnie dynamicznego tempa pracy. Świetlice mają swoje zadania, które należy realizować tak, by pozostawić dzieciom przestrzeń do rozwoju kompetencji społecznych i komunikacyjnych.
Wykorzystanie narzędzi TIK w pracy świetlicowej znacznie usprawnia proces edukacji, choćby przez wspomniane już uatrakcyjnienie zajęć i wzbudzenie wewnętrznej motywacji do udziału w nich. Do scenariusza pt. „Pomóż zwierzętom przetrwać zimę”, będącego przedmiotem niniejszego artykułu, dołączono prezentację stworzoną w narzędziu webowym Genial.ly, które warto polecić każdej osobie, chcącej wplatać ciekawe formy prezentacji w swoje zajęcia. Dzięki niemu pod jednym linkiem umieścimy filmy, zadania z ulubionych portali i aplikacji, np. WordWall, LearningApps czy Kahoot! Dużą zaletą Genial.ly jest także to, że w bazie portalu znajduje się wiele zdjęć, których nie trzeba już dodatkowo opisywać pod względem źródeł i praw autorskich.
W prezentacji dołączonej do scenariusza „Pomóż zwierzętom przetrwać zimę” umieszczony został film z serwisu internetowego YouTube, w którym autorka opowiada o strategiach zwierząt związanych z zimą i w czasie bieżącym ilustruje to, o czym mówi korzystając z metody sketchnotingu. Dzieci mają okazję też z pierwszej ręki usłyszeć o tym, jak zimą o dzikie zwierzęta dbają leśnicy. W atrakcyjnej i zabawowej formie sprawdzą swoją wiedzę oraz stopień zapamiętania wiadomości za pośrednictwem portalu WordWall. Właściwie większość elementów potrzebnych do przeprowadzenia zajęć mieści się w jednym linku – gdyby nie indywidualne karty pracy z kodowania i propozycja wykonania własnych minikarmników – wszystko, co potrzebne do przeprowadzenia zajęć mieści się pod jednym linkiem. Wymagany jest jedynie dostęp do Internetu.
Autorefleksja
Cele lekcji zostały zrealizowane. Wydaje mi się, że możliwość oglądania nagrania realizowanego przez leśników zrobiła duże wrażenie na uczniach. Pozwoliło im to, choćby w sposób pośredni, obcować z problematyką funkcjonowania dzikich zwierząt i poznać pracę leśników zimą. Uczniowie dużo chętniej też sprawdzają swoją wiedzę w sposób zabawowy, a za taki uważają gry na platformie WordWall. Na podstawie własnych doświadczeń, co potwierdziła także ta lekcja, mogę stwierdzić, że wykorzystanie narzędzi TIK zwiększa motywację uczennic i uczniów do aktywnego udziału w zajęciach. W przyszłości powinnam jednak uwzględnić to, że jeżeli dzieci uważają coś za atrakcyjne, poświęcają na to więcej czasu i uwagi. Należałoby zaplanować zatem więcej czasu na realizację poszczególnych elementów scenariusza.
Komentarz obserwatorów zajęć
Lekcja obserwowana była przez nauczycielkę świetlicy, nauczycielkę wspierającą, nauczycielkę języka angielskiego i Panią wicedyrektor. Poniżej zamieszczam krótkie podsumowanie zajęć przez nauczycielki:
„Tempo pracy było dobre, uczniowie przez cały czas pozostawali zainteresowani i aktywni, brali czynny udział w lekcji. Metoda pracy w grupie wyciszyła dzieci i ćwiczyła ich koncentrację Nauczycielka zadawała pytania w trakcie materiału filmowego w celu sprawdzenia zrozumienia wysłuchanych treści. Podawała także dodatkowe informacje. Treści podawane były wielokanałowo: poprzez ruch (uzupełnianie haseł na tablicy), poprzez wzrok, słuch i dotyk. Dzięki temu lekcja była bardzo urozmaicona i atrakcyjna dla uczniów. Pracę na ekranie interaktywnym łączono z pracą techniczną i manualną podczas wykonywania karmników. Zajęcia naprawdę w sposób bardzo dobry łączyły różne metody i różne narzędzia pracy.”
„Temat lekcji, dobór treści i metody pracy spowodowały, że uczniowie wykazali dużą aktywność przy jednoczesnym skupieniu podczas prezentowania materiałów. Postawa nauczyciela była serdeczna i otwarta, z pytaniami formułowanymi w sposób prosty, zrozumiały dla wszystkich, co angażowało całą grupę i wszystkie dzieci chętnie udzielały odpowiedzi. Wykorzystane materiały, odwołujące się do wielu zmysłów, z pewnością wpłynęły na sukces w realizacji zaplanowanych celów.”
„Zajęcia zrealizowane ciekawie, merytorycznie i zgodnie ze współczesnymi wymaganiami co do konstruowania lekcji kierowanych do dzieci. Należy ponadto zwrócić uwagę, jak opanowanie umiejętności posługiwania się różnymi narzędziami TIK może ułatwić prowadzenie lekcji i przyswajanie treści.”
Zapraszam do zapoznania się z załączonym scenariuszem zajęć.