Relacja z XII Forum Nauczycieli Przedmiotów Humanistycznych "Dobre praktyki"
12 kwietnia 2018, w piękny słoneczny dzień, o godzinie 13.30 w Szkole Podstawowej nr 2 Chełmie w klasie V - sala lekcyjna odpowiednio przygotowana, stoliki po dwa złączone i ustawione w ukośne kwadraty tworzą świetny klimat do pracy grupowej. Uczniowie wchodząc do sali losują miejsca w 5 grupach. Rozpoczyna się lekcja na temat „Niezwykła podróż Stasia i Nel”, przygotowana przez nauczycielkę języka polskiego Agnieszkę Rejman.
W obserwacji zajęć uczestniczy dyrektor szkoły i wyjątkowo dużo nauczycieli języka polskiego z różnych szkół oraz nauczyciele przedmiotów humanistycznych ze Szkoły Podstawowej nr 2 Chełmie.
Pani Agnieszka, po przywitaniu, na monitorze wyświetla kolejne etapy zaplanowanego w konspekcie programu lekcji. Nawiązując do wymagań Podstawy programowej i zasad oceniania kształtującego, przedstawia temat, cele ogólne, w tym cel wychowawczy: Kształtowanie postaw uczniów na przykładzie zachowań bohaterów lektury, który podczas całych zajęć będzie szeroko eksponowany, cele szczegółowe i cele wyrażone w języku ucznia, podkreślając, do czego przyda się im proponowana tematyka, np. Rozpoznasz bohaterów lektury na podstawie ich opisu i dopasujesz ich atrybuty (po co?), abyś wiedział, że czasami ludzi kojarzy się z tym, czym się otaczają.
Przedstawia również Nacobezu z oceniania kształtującego, czyli treści, na które trzeba zwrócić szczególną uwagę, gdyż mogą wystąpić podczas powtórek i sprawdzianów.
Chwilę później zadaje pytania otwierające lekcję, co sugeruje neurodydaktyka (nauka uczenia się na podstawie wyników badań nad pracą mózgu): Gdzie jeździliście ostatnio (w ciągu roku) i co tam ciekawego zobaczyliście?, Czego nauczyliście się? Czy podróże kształcą? Pytanie otwierające, zgodnie z założeniem, nawiązuje do treści lekcji, jest łatwe dla ogółu klasy, gdyż wiąże się z ich doświadczeniami osobistymi.
Część główna lekcji jest zorganizowana w postaci gry, w nawiązaniu do metody gamifikacji, która pozwala na skuteczne motywowanie do uczenia się i angażuje wszystkich uczniów poprzez gry planszowe, quizy internetowe, ale też i gry związane z wykonywaniem zadań. Rozwiązując kolejne zadania, uczniowie zdobywają punkty, które są zapisywane w miejscu dla wszystkich widocznym.
Dużym plusem jest wykorzystanie TIK podczas lekcji, ale też ważnym elementem jest rodzaj użytego projektora. Ważne jest, jeżeli już stosujemy gry internetowe czy przedstawiamy inne treści, aby obraz był czytelny dla ogółu klasy. Tablica interaktywna lub ekran do projektora muszą gwarantować dobrą widoczność w dniu słonecznym; a najlepiej, kiedy są usytuowane z dala od okna.
W podsumowaniu pani Agnieszka wyraźnie i umiejętnie odnosi się do celów lekcji i Nacobezu. Nie ma wątpliwości, że cele lekcji zostały zrealizowane, a treści uwzględnione w Nacobezu – zapamiętane przez uczniów. Na zakończenie podsumowuje punkty, ocenia i przedstawia zróżnicowaną tematycznie pracę domową.
Zachęcam do przejrzenia konspektu lekcji, gdzie znajduje się jej dalszy przebieg. Należy jednak pamiętać, że przy organizowaniu podobnej lekcji, aby nie wyjść poza ramy przewidzianego czasu w szkole, trzeba uwzględnić przede wszystkim liczebność klasy (w dużych zespołach klasowych niestety dzieci sporo tracą) i umiejętności uczniów, szybkość ich działania, umiejętność poprawnego czytania. Może się zdarzyć, że ten sam konspekt w jednej klasie uda się zrealizować w trakcie jednej lekcji, a w innej będzie wymagał modyfikacji, np. usunięcia jednego, a nawet dwóch zadań lub wydłużenia czasu realizacji na 2 godziny dydaktyczne.
Po przerwie, przy kawie nastąpiło omówienie lekcji prowadzonej przez panią Agnieszkę, a następnie miała miejsce dalsza część szkolenia nawiązująca do oceniania kształtującego. Przypomniałam zebranym, że omawialiśmy podobną tematykę, a materiały w formie PDF znajdują się w relacji z IV Forum w Centrum Wymiany Wiedzy LSCDN http://lscdn.pl/pl/centrum-wymiany-wiedzy/przedmioty-humanistyczn/7497,Relacja-i-materialy-z-IV-Forum-Nauczycieli-Przedmiotow-Humanistycznych-quotDobre.html
Następnie, zgodnie z harmonogramem, przedstawiłam temat Motywowanie uczniów do uczenia się, który w szerszym zakresie realizuję podczas kursów Neurodydaktyka oraz Efektywne wspieranie procesu uczenia się oraz TIK w realizacji podstawy programowej, łącząc uczenie się z nowoczesnymi metodami aktywizującymi, np. gamikacją w formie planszowej lub quizów, wykonywaniem lapbooków, mnemotechnikami, narzędziami TOC, WebQestami – rozwijającymi umiejętność logicznego myślenia uczniów. Zapraszam chętnych nauczycieli w przyszłym roku szkolnym J.
Dziękuję serdecznie dyrekcji szkoły za zaproszenie oraz pani Agnieszce za odwagę i dzielenie się wiedzą z innymi nauczycielami. Zapraszam innych nauczycieli i szkoły do podjęcia współpracy z LSCDN, również w formie wspólnego organizowania lekcji otwartych. Każda lekcja wiele uczy i jest najlepszą egzemplifikacją wiedzy uzyskanej podczas szkoleń.