Słowo ostateczne – wybór. Etyka Herbertowska w świetle wiersza poety „Dałem słowo”
Autorką konspektu jest P. Marzena Kosowska, nauczyciel języka polskiego w XIV Liceum Ogólnokształcącym im. Zbigniewa Herberta w Lublinie. Skrócona wersja tego konspektu ukazała się również w numerze 20. czasopisma "Ad rem".
Główne zagadnienia lekcji:
Zadaniem lekcji jest określenie postaw ludzi wobec zagrożenia, jakim jest trudna sytuacja społeczna, polityczna (czas ważnych decyzji, wyborów i czas prawdy o człowieku). Zajęcia rozwijają kreatywne myślenie w połączeniu z umiejętnością analizy i interpretacji utworu literackiego. Ćwiczone są umiejętności: pracy w grupie, wartościowanie, analizowanie utworu lirycznego, dyskutowanie.
Cele lekcji:
Uczeń:
• Rozpoznaje sytuację „pokolenia” doświadczonego trudną sytuacją np. polityczną, społeczną i przypomina treść poznanych utworów literackich (postawy bohaterów)
• Analizuje utwór liryczny. Interpretuje, odnosząc się do kontekstów. Przeprowadza wnioskowanie na podstawie dyskusji.
• Na podstawie wiersza podaje cechy etyki Herbertowskiej.
Uwagi dotyczące realizacji lekcji:
Zajęcia trwają jedną jednostkę lekcyjną. Jest to kolejna lekcja z cyklu poświęconego twórczości Zbigniewa
Herberta. Uczniowie tworzą hipotezę interpretacyjną, korzystają z kart pracy, pracując w grupach przygotowują się do dyskusji. Prezentują wnioski.
Środki dydaktyczne:
• Zbigniew Herbert, „Dałem słowo” [w:] „Epilog burzy”.
• Karty pracy I , II , III
Pojęcia i terminy:
Pokolenie roku 20, moralność, bunt, heroizm, etyka, etyka Herbertowska.
Przebieg lekcji:
1. Wprowadzenie. Określanie postaw ludzi wobec rzeczywistości na przykładzie wybranych bohaterów
lektur. Przypomnienie terminów: „literatura pokoleniowa”, etyka, heroizm.
2. Odczytanie wiersza Zbigniewa Herberta Dałem słowo. Stawianie wstępnych hipotez interpretacyjnych
(można zapisać na tablicy i w zeszytach). Podanie tematu.
3. Ćwiczenia językowe dotyczące różnych znaczeń „słowa”. Uczniowie podają: związki wyrazowe i ich
znaczenia.
4. Nauczyciel dzieli uczniów na grupy. Uczniowie odpowiadają na polecenia z Kart Pracy. Uzupełniają schematy pomocnicze.
5. Dyskusja dotycząca etyki Herbertowskiej.
6. Praca domowa.
Etyka Herbertowska w świetle wiersza poety Dałem słowo. Dokonaj analizy oraz interpretacji wiersza Zbigniewa Herberta "Dałem słowo". Odwołaj się także do innych wierszy poety.