Realizacja projektu 'Lubelski technik budownictwa – europejskim fachowcem' w ramach programu unijnego 'Leonardo da Vinci' - Publikacje -

Agata Nossowska
Zespół Szkół Budowlanych im. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Lublinie

Realizacja projektu „Lubelski technik budownictwa– europejskim fachowcem” w ramach programu unijnego „Leonardo da Vinci”

Pracownicy Zespołu Szkół Budowlanych im. Eugeniusza Kwiatkowskiego podjęli współpracę z Krajową Agencją Programu "Leonardo da Vinci". Program ten jest programem Unii Europejskiej, który wspiera i finansuje wymianę i staże osób w trakcie szkolenia zawodowego oraz osób odpowiedzialnych za szkolenie. Jego głównym celem jest poprawa jakości kształcenia zawodowego. Nadrzędnym celem Projektu było podniesienie jakości procesu kształcenia zawodowego uczniów poprzez umożliwienie im doskonalenia zawodowego w zdobywaniu i wykorzystaniu wiedzy, umiejętności i kwalifikacji mających na celu ułatwienie osobistego rozwoju, zwiększenie szans na zatrudnienie oraz uczestnictwo w europejskim rynku pracy i wspieranie doskonalenia jakości i innowacyjności w systemach, instytucjach i praktykach w zakresie szkolenia i kształcenia zawodowego. Odbycie stażu za granicą miało zachęcić uczestników do nauki języków obcych. Staże zagraniczne miały służyć kształceniu umiejętności zawodowych i wyposażeniu uczestników w kompetencje niezbędne do założenia w przyszłości własnej działalności gospodarczej poprzez kształcenie umiejętności ponadzawodowych i podstaw przedsiębiorczości.

Uczniowie szkoły wzięli udział w projekcie zatytułowanym „Lubelski technik budownictwa – europejskim fachowcem”. Przystąpienie do Projektu wymagało podjęcia prac przygotowawczych o charakterze pedagogicznym, kulturowym i językowym. Młodzież od lutego 2012 roku w ramach zajęć pozalekcyjnych uczestniczyła w dodatkowym kursie języka niemieckiego i przygotowania kulturowego. Po dokonaniu selekcji beneficjentów odbyły się warsztaty psychologiczne, których rolą było zintegrowanie wyjeżdżających na staż, ujawnienie ich zainteresowań oraz ról, jakie najchętniej przyjmują w grupie. Istotne było spotkanie organizacyjne dyrektora szkoły, pana Jerzego Solana i koordynatora merytorycznego, pani Agaty Nossowskiej (opiekuna i koordynatora projektu) z rodzicami uczniów wyjeżdżających na staż.

Wyjazd nastąpił w maju 2012 a jego uczestnikami było 20 uczniów kl. II i III technikum o kierunku technik budownictwa. Pojechaliśmy do instytucji szkoleniowej Internationaler Bund we Frankfurcie nad Odrą, która przygotowuje do zawodu fachowców m.in. w branży budowlanej. Dwutygodniowy staż przeprowadzono tam w ramach obowiązkowej praktyki dla klas drugich i trzecich w warsztatach IB, które zostały wyposażone w najnowocześniejsze maszyny, urządzenia i stanowiska robocze. Uczniowie wykonywali prace typowe dla przedsięwzięć budowlanych.

Współpraca ze IB została nawiązana głównie ze względu na posiadane zasoby wykorzystywane do nauki zawodu. Głównym celem szkolenia było rozszerzenie, pogłębienie umiejętności praktycznych absolwentów techników o takie, których program nauczania nie obejmuje a także uzyskanie nowych praktycznych kwalifikacji z zakresu prac budowlanych.

Podczas pobytu we Frankfurcie stażyści mieszkali w hostelu Am Hochseilgarten prowadzonym przez Internationaler Bund. Wraz z nami zakwaterowani byli tutaj uczniowie odbywający praktykę z innych szkół z Polski i goście z Niemiec. Warunki zamieszkania i wyżywienie były dobre.

Pierwszy dzień naszego pobytu w Niemczech młodzież spędziła na oficjalnym spotkaniu z dyrektor IB p. i instruktorem praktyk p. Maikiem Wienke, zwiedzaniu ośrodka i warsztatów, pobieraniu odzieży roboczej i zwiedzaniu Frankfurtu. Do najciekawszych zabytków miasta należy średniowieczny Kościół Mariacki (niem. St. Marien Kirche) – w stylu gotyckim. We Frankfurcie nad Odrą znajduje się założony w 1991 r. Uniwersytet Viadrina, który od 1998 jest obok UAM w Poznaniu drugą uczelnią macierzystą dla Collegium Polonicum w Słubicach. We Frankfurcie nad Odrą urodził się znany niemiecki pisarz, poeta i dramaturg – Heinrich von Kleist i można zwiedzać poświęcone mu muzeum.

Pierwszego dnia odbyły się również zajęcia integracyjne z młodzieżą niemiecką.Wyjazd na staż okazał się świetną okazją do nauki języka niemieckiego (zwłaszcza słownictwa zawodowego), z którym uczniowie stykali się w każdej chwili pobytu. Młodzież uczyła się języka również w trakcie przygotowania przed wyjazdem, dzięki czemu świetnie poradziła sobie podczas wspomnianych zajęć integracyjnych z niemiecką młodzieżą. Oprócz przedstawiania się mieli okazję do przećwiczenia podstawowych  pojęć  po niemiecku, np. nazw narzędzi i z satysfakcją usłyszeli, że młodzi Niemcy mieli niezłe problemy z wypowiedzeniem słów „skrzynka narzędziowa”.

Kolejne dni były trudniejsze: poznawanie miejsc praktyk, opiekunów i współpracowników okazało się być sporym stresem. Przed przystąpieniem do właściwej pracy, uczniowie zostali zapoznani z zasadami BHP i teoretycznymi informacjami potrzebnymi do wykonania prac praktycznych: wymiary cegieł, nazwy narzędzi i materiałów, wymierzanie kątów różnymi technikami, kolejność wykonywania prac murarskich, a zwłaszcza z nowoczesnymi technologiami i technikami stosowanymi w niemieckiej branży budowlanej. Tutaj duży nacisk kładzie się dyscyplinę. Pracodawca niemiecki wymaga punktualności i rzetelności w realizacji obowiązków, ale z drugiej strony dużą wagę przykłada do przestrzegania przywilejów pracowniczych, takich jak przerwy w wykonywaniu pracy, organizacja zaplecza socjalnego itp. Uczniowie wykonywali prace, które wykonuje się na prawdziwych budowach: przygotowanie zapraw, kreślenie rysunków technicznych, ustalanie wymiarów, rozplanowanie kolejności robót, przygotowanie materiałów budowlanych, wykonywanie murów różnymi technikami, stawianie ścian działowych w suchej zabudowie, kładzenie izolacji, demontaż prac. Jednocześnie poznawali niemiecką terminologię budowlaną: określenia narzędzi, materiałów, miar itp. Praca przebiegała bardzo sprawnie, uczniowie mocno zaangażowali się w wykonywane czynności, czy zasłużyli na pochwały instruktora pana Wienke.

W sobotę odbyła się wyczekiwana wycieczka do Berlina, do którego pojechaliśmy pociągiem. Dworzec berliński jest drugim w kolejności co do wielkości w Europie. Po stolicy poruszaliśmy się głównie pieszo, ale również tramwajami oraz metrem. Swoją pierwszą wędrówkę rozpoczęliśmy od Dworca Zoo, skąd udaliśmy się na zwiedzanie miejsc związanych z historią Muru Berlińskiego. Następnie udaliśmy sie aleją Unter den Linden aby zobaczyć Bramę Brandenburską i Kolumnę Zwycięstwa. Następnym punktem był salon firmowy Mercedesa, gdzie można było pomarzyć o własnych czterech kółkach. Spodobał się nam również Alexanderplatz, gdzie zobaczyliśmy między innymi Fontannę Neptuna, wieżę telewizyjną oraz Czerwony Ratusz. Zwiedziliśmy też Muzeum Techniki z zabytkowymi samolotami, kolejami i samochodami. Kolejnym punktem był Reichstag, siedziba Niemieckiego Parlamentu. Dodatkową i nieoczekiwaną atrakcją był niesamowity nastrój na ulicach Berlina, bowiem tego dnia odbywał się finał Mistrzostw Niemiec w piłce nożnej i prawie wszyscy berlińczycy dawali wyraz swojemu poparciu dla drużyny Borussia Dortmund, występując w żółtych koszulkach, szalikach, śpiewając i krzycząc bojowe hasła. Ale wszystko to w pokojowej i wesołej atmosferze. W trakcie pobytu w Niemczech uczestnicy projektu korzystali również z programu spędzania czasu wolnego: grali w kręgle, wspinali się na ścianie wspinaczkowej i w parku linowym,  poznali wiele ciekawych miejsc (np. klub młodzieżowy Nordstern, gdzie można grać w darty, bilard, tenisa stołowego).

W środę nastąpił najważniejszy moment: ocena pracy stażystów. Chociaż każdy starał się podczas wykonywania zadań, to jednak wszyscy z niecierpliwością czekali na końcowy werdykt. Końcowej ocenie podlegał nie tylko efekt wykonanej pracy, ale również postawa na stanowisku pracy, stosunek wobec pracowników, zaangażowanie i chęć uczenia się. Wszyscy uczestnicy otrzymali dobre oceny swojego stażu. W piątek mieliśmy okazję podziękować kierownictwu IB, pani Kasi Prystasz i panu Maikowi Wienke za okazaną serdeczność i możliwość nauczenia się wielu potrzebnych w zawodzie budowlańca umiejętności. Podczas uroczystego spotkania stażyści otrzymali certyfikaty potwierdzające udział w stażu i z radością komentowali bardzo dobre oceny.

Efektem wyjazdu na staż do Niemiec jest również uzyskanie przez uczestników unijnego dokumentu EUROPASS MOBILNOŚĆ w języku polskim i niemieckim. Jest to certyfikat z wykazem nabytych umiejętności, który umożliwi znalezienie lepszej pracy zarówno w kraju, jak i za granicą. Realizacja tego projektu jest jedną z wielu szans, które daje Unia Europejska młodemu człowiekowi. Uczniowie przez cały okres praktyki zobowiązani byli do prowadzenia dokumentacji - zeszytów praktyk, w których nanosili uwagi o wykonywanych czynnościach. Nasi praktykanci przez cały okres trwania stażu mieli zapewnioną opiekę pedagogiczną, do ich ciągłej dyspozycji był opiekun - pani Agata Nossowska, która pełniła dodatkowo funkcję tłumacza. Na bieżąco monitorowany był przebieg praktyki, zarówno pod względem merytorycznym, jaki i formalnym.

W sobotę mieliśmy okazję jeszcze raz pojechać do Berlina. Tym razem naszym głównym celem był Stadion Olimpijski. Zbudowany na potrzeby Igrzysk Olimpijskich 1916 r., które jednak nie odbyły się z powodu I wojny światowej. Był, i jest obecnie, obiektem klubu 1. Bundesligi Hertha BSC Berlin.Po przebudowie stadionu pomieści 74.228 kibiców, co stawia go na drugim miejscu w Niemczech za Signal Iduna Park w Dortmundzie. Następnie spacerowaliśmy po Kurfürstendamm (Grobla Elektorska) - główną ulicą zachodniej części Berlina. Dzielnica zyskała na znaczeniu dzięki licznym sklepom, a sama nazwa ulicy, skracana zwykle do „Ku'damm” stała się synonimem życia miejskiego w zachodniej części miasta. Po zjednoczeniu Niemiec znaczenie ulicy zmalało na rzecz Alexanderplatz i Friedrichstraβe. Mogliśmy również zobaczyć Kościół Pamięci Cesarza Wilhelma (niem. Kaiser-Wilhelm-Gedächtniskirche) zwany w popularnie Kościołem Pamiątkowym (Gedächtniskirche).

Uczniowie po odbytym stażu z pewnością są bardziej otwarci, inaczej postrzegają integrację europejską w kontekście szans rozwojowych Polski. Z przeprowadzonej ewaluacji (wywiad, indywidualne sprawozdania) wynika, że pobyt w Niemczech całkowicie ich usatysfakcjonował. Wyrazili przekonanie, że zyskali bardzo dużo w zakresie kompetencji zawodowych, po odbytej praktyce ich wiedza i umiejętności przewyższają kompetencje rówieśników. Za ważne uznają fakt, że mogli skorelować wiedzę teoretyczną z praktyką. Otrzymany certyfikat, potwierdzający konkretne umiejętności, na pewno pomoże im w zdaniu zewnętrznego egzaminu z przygotowania zawodowego organizowanego przez CKE oraz ułatwi w przyszłości poruszanie się po trudnym rynku pracy. Zyskali świadomość, że człowiek kształci się ustawicznie, a jedną z form pozyskiwania ważnych umiejętności jest nauka przez pracę. Praktyczne zajęcia, odbywane w warunkach symulacji rzeczywistych miejsc pracy przynoszą wymierne efekty.

Uczniowie, którzy wzięli udział w realizacji Projektu i ich rodzice zyskali wiedzę, jak można efektywnie wykorzystać fundusze unijne. Uczestnicy wypełnili ankiety przygotowane przez koordynatora projektu. Wynika z nich, że kompetencje zawodowe uczniów zdecydowanie wzrosły, a cele projektu zostały zrealizowane. Wzrosła pewność siebie uczestników, poznali metody pracy w europejskim środowisku, odkryli w sobie nowe możliwości rozwoju zawodowego oraz wzrosła ich samoocena. Przede wszystkim uczestnicy projektu podwyższyli swoje umiejętności zawodowe o elementy związane z nauczanym zawodem, przełamali barierę komunikowania się w języku obcym w miejscu pracy. Nabyli też nowe umiejętności społeczne i adaptacyjne, ułatwiające współdziałanie w grupie – zarówno towarzyskiej, jak i w zespole zawodowym, co ułatwiło rozwiązywanie codziennych problemów, zrozumienie i tolerancję dla innych członków zespołu. Poza tym spędzili aktywnie 2 tygodnie, poznając kraj i kulturę Niemiec, a wszystko to w ramach praktyk szkolnych i bezpłatnie!

Pod koniec stażu zostaną zorganizowane dwa różne egzaminy, osobno wg niemieckich i polskich reguł. Pierwszy egzamin w Niemczech sprawdzi praktycznie nabyte umiejętności, drugi egzamin w Polsce teoretyczne wiadomości zdobyte przez uczniów podczas stażu. Porównanie ze sobą wyników dwóch egzaminów pozwoli na dokonanie szczegółowej ewaluacji całego Projektu.