Artykuł "Nauczyciel konstruktywista w polskiej szkole"
Marlena Wojnar, doradczyni metodyczna języka polskiego LSCDN, jest autorką artykułu "Nauczyciel konstruktywista w polskiej szkole". Tekst powstał w oparciu o materiały źródłowe, m.in. wykład prof. dr hab. Doroty Klus-Stańskiej "Jak stawać się konstruktywistycznym nauczycielem?", który zamieściliśmy w publikacji.
Marlena Wojnar, doradczyni metodyczna języka polskiego LSCDN
Nauczyciel konstruktywista w polskiej szkole
Do niedawna byłam entuzjastką oceniania kształtującego, ale od pewnego czasu włączam do swojej pracy także elementy konstruktywizmu. Śmiało stawiam też tezę, że polska edukacja wymaga stawiania problemów przed młodymi ludźmi, aby rozwiązując konflikty, eksplorując wiedzę, odnosili sukcesy w dalszym życiu.
Konstruktywizm to pewna tendencja poznawcza polegająca na wytwarzaniu wiedzy w procesie aktywnego działania. To uczący się konstruują swoją wiedzę w oparciu o zdobyte doświadczenia i materiały, które dostarcza im nauczyciel. Zatem, rolą nauczyciela jest zainteresować uczniów i postawić przed nimi problem do rozwiązania. W ten sposób na drodze poznania wiedza nabywana przez uczniów będzie trwała.
Kim jest nauczyciel konstruktywista?
- Stawia on przed uczniami problem. Odchodzi od ścisłego planowania na rzecz praktycznego wykorzystania wiedzy. Nie bazuje on na motywacji zewnętrznej, w postaci kolejnych ocen wstawianych do dziennika za wykonane zadania i nie wierzy, że uczenie wymaga nauczania. Uczenie bowiem wymaga praktycznego zastosowania wiedzy w działaniu.
- Rozbudza on w uczniach naturalną ciekawość, a tym samym motywację wewnętrzną do zgłębiania wiedzy. Uczeń w procesie myślenia wytwarza własne myśli, a nauczyciel odkrywa jak jego uczeń myśli.
- Uczy kontekstowo, wprowadzając nowe treści, odwołuje się do już posiadanej przez uczniów wiedzy.
- Wybiera problem do rozwiązania przez uczniów- dobry problem aktywizuje całą klasową społeczność do pracy i działania. Następnie w czasie rozmowy na forum klasowym (mowa eksploracyjna) uczniowie konfrontują swoje ustalenia i uczą się wzajemnie.
- Staje się mentorem monitorującym postępy w nauce swoich uczniów. Gdy występują błędy, prowokuje on rozmowę nad ich zasadnością i wspólnie z uczniami wypracowuje pozytywne efekty.
Nauczyciel konstruktywista nie jest jedynym aktorem na scenie klasowej, który „wtłacza uczniom wiedzę do głów”. Nie jest nauczycielem behawiorystą, który najpierw wyjaśnia zagadnienie, a uczniowie zgodnie z modelem szkoły pruskiej je rozumieją, następnie utrwalają wiedzę, a w końcowym efekcie są już jej posiadaczami.
Pełny tekst w załączniku.
