Muzyka i ruch w przedszkolu
Artykuł jest skierowany do nauczycieli wychowania przedszkolnego. Dotyczy korzyści wynikających z organizowania zabaw muzyczno-ruchowych w grupie przedszkolnej. Zawiera wskazówki do prawidłowego prowadzenia zajęć łączących ruch z muzyką.
Muzyka i ruch odgrywają w życiu dziecka dużą rolę, gdyż od najwcześniejszych lat odczuwa ono potrzebę ruchu, zabawy i kontaktu ze sztuką. Jedną z form aktywności na zajęciach w przedszkolu powinny być zabawy muzyczno-ruchowe. Ma to ogromne znaczenie nie tylko dla rozwoju muzykalności, ale też przyczynia się do ogólnego rozwoju dziecka.
Dzięki tej formie zajęć rozwijają się procesy poznawcze, czyli spostrzeganie, wyobrażenia, myślenie. Wyrabia się zdolność koncentracji uwagi, orientacja w schemacie ciała i przestrzeni oraz pamięć. Zabawy muzyczno-ruchowe korzystnie wpływają na prawidłowy rozwój fizyczny dziecka, poprawiając postawę ciała i koordynację ruchów. Podczas nich przedszkolaki uczą się współdziałania w grupie oraz podporzadkowania się regułom. Ruch przy muzyce ma wspaniałe działanie terapeutyczne, gdyż łagodzi i niweluje wszelkie napięcia emocjonalne.
Muzyka i ruch powinny pojawiać się każdego dnia w edukacji przedszkolaków. Zajęcia mają być dla dzieci źródłem radości, dawać odprężenie oraz wspomagać pracę umysłu. Pamiętajmy, aby proponowane zabawy były zróżnicowane i dostosowane do możliwości psychofizycznych dzieci.
Z moich doświadczeń w pracy z dziećmi wynika, że im więcej czasu poświęcamy na umiejętne prowadzenie zabaw muzyczno-ruchowych, tym dzieci lepiej rozwijają się w każdym z obszarów.
Chciałabym podzielić się wskazówkami na temat poprawnego organizowania zabaw muzyczno-ruchowych w przedszkolu. Aby prawidłowo prowadzić tego typu zajęcia, bardzo ważne jest przygotowanie nauczyciela oraz organizacja zajęć.
Przygotowanie osobiste nauczyciela to przede wszystkim: posiadanie sprawności ruchowej, umiejętności estetycznego poruszania się, koordynacji i zdolności improwizowania ruchów, swobody i umiejętności bawienia się razem z dziećmi. W celu sprawnego przeprowadzenia zajęć muzyczno-ruchowych nauczyciel powinien wcześniej zaplanować i przygotować potrzebne pomoce oraz odpowiednio przygotować salę.
Najlepiej byłoby, gdyby zajęcia odbywały się w sali bez stolików. Jeżeli nie ma takiej możliwości, należy zadbać o takie przygotowanie sali, by nie zagrażało bezpieczeństwu dzieci. Pamiętajmy też o przewietrzeniu tego pomieszczenia oraz zwróceniu uwagi na wygodny strój przedszkolaków.
Niemniej ważne jest dobre opanowanie zabaw i układów ruchowych przez nauczyciela. Wszelkie pomyłki i niezdecydowanie nauczyciela mogą popsuć urok zabawy i zdezorganizować zajęcia. Objaśniając zabawę należy stosować jasne i krótkie polecenia. Powinna ona opierać się na prostych ruchach, łatwych do wykonania i zapamiętania przez wszystkie dzieci.
Do udziału w zabawie należy zaangażować wszystkie dzieci, niezależnie od ich uzdolnień. Nie można pomijać dzieci mniej zdolnych, niesprawnych fizycznie czy nieśmiałych. Przeciwnie, należy je zachęcać do wspólnej zabawy i powierzać role dobrane do ich możliwości rozwojowych.
Pamiętajmy, że przy szybkim ruchu dzieci nie powinny śpiewać. Wówczas należy je podzielić na dwie grupy, z których jedna będzie śpiewać, a druga bawić się. Potem powinna nastąpić zamiana ról. Gdy dziecko nie może powtórzyć gestu czy ruchu, nie należy wymagać od niego precyzyjnego wykonania. Należy zachęcać je do udziału w zabawie i starać się mu pomóc stopniowo przezwyciężać trudności.
Z moich doświadczeń zawodowych wynika, że umiejętne organizowanie zabaw muzyczno-ruchowych przynosi znakomite efekty wychowawcze. Szczególnie jest to zauważalne w pracy z grupą dzieci żywiołowych i sprawiających trudności wychowawcze.
Zachęcam nauczycieli przedszkola do częstego stosowania w pracy z wychowankami zabaw muzyczno-ruchowych. Są one bardzo lubiane przez dzieci i wszystkie chętnie w nich uczestniczą. Różnorodne zabawy ruchowe z muzyką wpływają pozytywnie na całościowy rozwój dzieci. Zaspokajają ich naturalne potrzeby, przynoszą radość i odprężenie.