Obrazek interaktywny w edukacji - TIK w pracy nauczyciela -

Przełomowa zmiana podejścia do wykorzystania technologii w szkołach nastąpiła wiosną 2020 roku. Wtedy to stało się oczywiste, że bez dostępu to komputera i Internetu edukacja w sytuacji pandemii nie będzie mogła być kontynuowana. Gdyby nie technologia, nie byłoby możliwości realizacji nauki szkolnej. W pierwszym okresie nauczyciele mieli trudność z obsługą aplikacji, dużo czasu poświęcali na ich poznanie. Jednak z czasem dezorientacja wynikająca z nowej sytuacji, zamieniła się w odkrycie olbrzymiego potencjału dydaktycznego tkwiącego w narzędziach technologicznych. Pojawiły się nowe szanse i nowe możliwości. Wielu nauczycieli zgłębiło wiedzę na temat tworzenia spersonalizowanych prezentacji, gier i innych wirtualnych pomocy dydaktycznych. Mogą samodzielnie tworzyć atrakcyjne i angażujące uczniów zadania. Zarówno zasoby z sieci, jak i samodzielnie opracowane innowacyjne narzędzia edukacyjne wzbogacają proces dydaktyczny.

Okazało się, że podczas prowadzenia lekcji zdalnych nauczyciel może wykorzystywać niezliczone zasoby Internetu, korzystać z różnych aplikacji, stron z filmami i grami edukacyjnymi. Nierzadko do realizacji jednej lekcji nauczyciel wykorzystywał zasoby z wielu źródeł, mając jednocześnie wiele pootwieranych kart w przeglądarce. Fakt ten utrudniał płynne poruszanie się między kartami w trakcie prowadzenia zajęć. Bardzo pomocnym w tej sytuacji narzędziem okazał się obrazek interaktywny. Jest to narzędzie, które można szybko przygotować w aplikacji Genially czy ThingLink. Wystarczy na zdjęcie czy ilustrację z bazy bezpłatnie udostępnionych obrazów, bądź z zasobów własnych nanieść ikony, które odsyłają nas do różnych źródeł przydatnych na danej jednostce lekcyjnej. Mowa tu o filmikach edukacyjnych na YouTube, grach edukacyjnych (na platformie Wordwall czy Genially), quizach (np. Kahoot, Quizizz), prezentacjach tematycznych dla dzieci i innych tematycznych źródłach. Obrazek interaktywny, który odsyła nas do tych źródeł, okazuje się tu bardzo pomocny. Pozwala zarówno gromadzić, porządkować zasoby internetowe, jak i zebrać je w jednym miejscu. Nauczyciel może taką pomoc wykorzystać podczas zajęć z uczniami oraz udostępnić im po lekcji, aby mogli wracać do przerabianych treści, powtarzać ćwiczenia i utrwalać omawianą tematykę.

Z intensywnym postępem technologicznym idą w parze zagrożenia, o których trzeba głośno mówić, aby podnieść świadomość uczniów oraz rodziców. Niezwykle istotne jest bezpieczeństwo podczas korzystania z Internetu, chodzi tu o ochronę danych i dobór treści. Kluczową kwestią jest też konieczność monitorowania i kontrolowania dostępu młodych ludzi do technologii ze względu na ich tendencję do uzależniania od multimediów.

Autorefleksja

Przygotowując zajęcia otwarte miałam na celu zaprezentowanie możliwości, jakie otwiera przed nauczycielami wykorzystanie obrazka interaktywnego podczas prowadzenia lekcji. Do jego przygotowania wykorzystałam popularne narzędzie, jakim jest Genially. Obrazek interaktywny, który był bazą w trakcie zajęć otwartych, wizualizował 6 punktów wyznaczających następujące po sobie etapy lekcji. Dzięki temu zaplanowane do realizacji treści były uporządkowane, uczniowie mieli świadomość tego, co po kolei będzie się działo.

Zajęcia rozpoczęłam od wprowadzenia do tematu poprzez zagadki. Na platformie Wordwall przygotowałam koło fortuny z numerami do losowania w atrakcyjnej, wiosennej grafice. Utworzone koło osadziłam w górnym prawym rogu na interaktywnym obrazku Genially. Poniżej przygotowałam ponumerowane od 1 do 15 tabliczki, które skrywały pod spodem ukryte litery, tworzące hasło – temat zajęć. Uczniowie pojedynczo podchodzili do tablicy, za pomocą koła fortuny losowali numer zagadki. Po udzieleniu poprawnej odpowiedzi na zadaną przeze mnie zagadkę, dotykali tabliczkę z wylosowanym numerem. Po dotknięciu tabliczka z cyfrą znikała i pojawiała się litera. Po odkryciu wszystkich liter uczniowie odczytali hasło: Wiosenne rośliny. Po odczytaniu hasła następował powrót do ekranu z obrazkiem interaktywnym (ikona domku).

Przejście do kolejnego etapu nastąpiło poprzez dotknięcie ikony z numerem 2 wiersz na obrazku interaktywnym. Uczniowie mieli przed sobą wydrukowany tekst utworu i uważnie słuchali recytowanego wiersza. Obok tekstu utworu przygotowałam nałożone na siebie zdjęcia wiosennych roślin. Podczas recytacji uczeń dotykając zdjęcie na ekranie prezentował kolejne rośliny, o których była mowa w wierszu. Dzięki temu dzieci w trakcie słuchania tekstu miały możliwość zaobserwowania wyglądu wspomnianych roślin. Przejście do kolejnych zadań następowało także z pozycji obrazka interaktywnego.

Praca w grupach podczas układania puzzli była kolejnym, trzecim etapem lekcji. Uczniowie układali puzzle przedstawiające wiosenne rośliny w wersji papierowej, natomiast w obrazku interaktywnym dostępne były przygotowane przeze mnie puzzle w wersji online. Czwarty etap to zabawy interaktywne przygotowane na platformie Wordwall, polegające na dobieraniu podpisów nazw roślin do zdjęć oraz grze typu memory. Przedostatnim punktem była krótka notatka. Na koniec podsumowałam zajęcia, otrzymując informację zwrotną od uczniów.

Jestem bardzo zadowolona z przebiegu lekcji. Podczas zajęć uczniowie byli skupieni, zaangażowani. Zakładane cele zostały w pełni zrealizowane. Forma realizacji materiału, jaką przyjęłam, bardzo spodobała się dzieciom i przyniosła zamierzony efekt. Wykorzystanie obrazka interaktywnego uporządkowało lekcję i umożliwiło płynne przejście do kolejnych jej etapów.

Komentarz

Pani Agnieszka Chruściel, nauczycielka edukacji wczesnoszkolnej, przeprowadziła lekcję w klasie 1g Szkoły Podstawowej nr 58 w Lublinie, w dniu 22.03.2024 r., na temat: Wiosenne rośliny. Celem lekcji było rozwijanie ciekawości świata oraz zainteresowań przyrodniczych uczniów poprzez różne rodzaje aktywności z wykorzystaniem narzędzi TIK. Podczas lekcji miały miejsce: współpraca w zespole klasowym, kształtowanie postaw proekologicznych, rozwijanie dociekliwości poznawczej otaczającego świata.

Lekcja została zrealizowana w rytmie starannie zaplanowanych faz. Nauczyciel przywitał uczniów rozpoczynając lekcję i wyjaśnił, czym będą zajmować się podczas zajęć, wskazując na rośliny wiosenne oraz zapisując temat. Lekcji towarzyszyły rośliny wiosenne w bukietach na biurku nauczyciela. W klasie pięknie pachniały tulipany, hiacynty i żonkile. Uczniowie wiedzieli, że w dniu, w którym odbywa się lekcja, jest drugi dzień kalendarzowej wiosny.

Pani Agnieszka Chruściel zastosowała do pracy z uczniem możliwości techniczne oferowane przez platformę Genially. Szeroka paleta możliwości narzędzia umożliwiła przekazanie treści zaplanowanych dla uczniów pierwszej klasy, w sposób uporządkowany według zamierzeń nauczycielki. Nowe zagadnienia prezentowane były w rytmie dostosowanym do możliwości uczniów. Sposób pracy na lekcji pozwolił nauczycielowi na podążanie za potrzebami uczniów o różnych możliwościach edukacyjnych. Rozwiązania technologiczne ułatwiły zaplanowanie tempa lekcji i uporządkowanie treści. Zadania miały zróżnicowany stopień trudności i odwoływały się do różnych sposobów przyswajania wiedzy, w zależności od predyspozycji ucznia. Nauczycielka świadomie dokonała selekcji materiałów ze względu na ich interaktywny charakter oraz atrakcyjność wizualną. Zastosowała najbardziej efektywny sposób nauki przez zabawę.

Na początku lekcji pani Agnieszka Chruściel wyświetliła na tablicy interaktywnej pierwszy slajd prezentacji zawierający etapy lekcji ponumerowane od 1 do 6. Aktywne przejścia w ramach slajdu umożliwiły przechodzenie do kolejnych etapów lekcji poprzez wskazywanie właściwych ikon. Zaprezentowany schemat stał się bazą do prowadzenia zajęć, wyznaczając następujące po sobie etapy.

Nauczycielka zaproponowała uczniom rozwiązywanie zagadek dotyczących przyrodniczych pojawów wiosny. Kolejne pytania wybierane były losowo poprzez zakręcenie kołem wyboru. W wyniku odpowiedzi na wszystkie wylosowane pytania możliwe było odkrycie liter układających się w temat lekcji – WIOSENNE ROŚLINY.

Kolejny slajd wywołany przez nauczyciela zawierał tekst wiersza S. Karaszewskiego pt. „Zwiastuny wiosny”. Podczas recytacji wiersza przez nauczyciela uczniowie mieli przed sobą wydrukowany tekst utworu i uważnie słuchali. Nauczycielka dotykając zdjęć na ekranie prezentowała kolejne rośliny, wspomniane w wierszu. Uczniowie odpowiadali na pytania dotyczące wiersza.

Pani Agnieszka Chruściel przygotowała dla uczniów puzzle wiosennych rośliny (przebiśniegi, tulipany, krokusy, sasanki, przylaszczki, żonkile, hiacynty, pierwiosnki i zawilce). Uczniowie podzieleni na zespoły układali puzzle przyklejając je na kartce. Poznawali wygląd i nazwy roślin wiosennych. Następnie uczniowie omówili wygląd poszczególnych roślin, podając barwę i charakterystyczne cechy. Z gotowych puzzli powstała wystawa na tablicy.

Następnie nauczycielka zwróciła się do uczniów prezentując żywe rośliny (hiacynt, tulipan, żonkil) i jednocześnie zadała pytanie - Czy wszystkie wiosenne rośliny możemy zrywać, by zrobić z nich kolorowe bukiety? Jak myślicie, dlaczego nie przyniosłam wam przylaszczek, zawilców czy sasanek? Uczniowie wyjaśnili, że roślinom pod ochroną, grozi wyginięcie, ponieważ jest ich mało. Jeżeli roślina jest pod ochroną, to znaczy, że nie wolno jej zrywać, deptać i niszczyć. Uczniowie wskazali na ilustracjach rośliny, które są pod ochroną.

Kolejnym etapem lekcji były zabawy interaktywne, podczas których uczniowie dobierali podpisy do fotografii roślin wiosennych oraz tworzyli pary według zasad memory. W przypadku odkrycia pary, uczniowie nazywali roślinę i określali, czy jest objęta ochroną.

Po skończonej zabawie uczniowie zapisali w zeszycie temat zajęć „Wiosenne rośliny”. Pod tematem zapisali i dokończyli zdanie: Rośliny chronione to takie, których nie można…

W podsumowaniu lekcji uczniowie wyrazili ocenę lekcji poprzez podniesienie kciuka w górę. Wszystkim uczniom lekcja podobała się. Wśród atrakcyjnych elementów lekcji uczniowie wymieniali zarówno tradycyjne elementy, np. pisanie notatki, jak i nowoczesne, związane z technologią IT. Interakcja uczniów i nauczyciela w fazie podsumowującej lekcji, wskazała na wysoki poziom satysfakcji z osiągniętych efektów nauki oraz doznanie radości ze współpracy w zespole klasowym.

Pani Agnieszka Chruściel poprzez swoje kreatywne podejście zachęciła uczniów do zaangażowania się w procesie uczenia się. Polecenia dla uczniów były czytelne i umożliwiały osiągnięcie sukcesu. Nauczycielka przeprowadziła lekcję zgodną z celem programu Aktywna Tablica, potwierdzając potrzebę rozwoju infrastruktury szkolnej oraz kompetencji uczniów i nauczycieli w zakresie technologii informacyjno-komunikacyjnych.